DZIEJE RELIGII, FILOZOFII I NAUKI
indeks | antologia religijna | antologia filozoficzna | filozofia nauki
filozofowie starożytnej Grecji
wykład 1:
wielcy filozofowie - czyli kto? filozofia - czyli co?
prowizoryczna opowiedź: filozofia to próba systematycznego, rzetelnego
namysłu nad sensem życia
filozofia Zachodu wyrasta z filozofii starożytnych Greków
garść uwag o stylach myślowych Greków przed filozofami
filozof=miłośnik mądrości, ktoś pomiędzy głupcami a mędrcami
wykład 2: pierwsi filozofowie starożytnej Grecji: Tales z Miletu, Anaksymander, Anaksymenes, pitagorejczycy
wykład 3: pierwsi filozofowie starożytnej Grecji: Ksenofanes, Heraklit, Parmenides, Empedokles, Anaksagoras, Leukippos i Demokryt
wykład 4: historia Aten od Solona (594 p.n.e.), przez wojny perskie, do Peryklesa i wojny peloponeskiej (431-404 p.n.e.)
sofiści i ich relatywizm poznawczy: Protagoras i Gorgiasz
Kritias o tym, jak wymyślono bogów
wykład 5: Sokrates: arete jest wiedzą, a ja wiem, że nic nie wiem
ERRATA: 16'04'' jest "stoików", powinno być: "sofistów"
wykład 6: Platon: życie i twórczość
jak zdobyć wiedzę o tym, czym jest arete?
odpowiedź: poznanie jest przypominaniem sobie
wykład 7: Platon o widzialnych - zmiennych - rzeczach i o tym, co wieczne
wykład 8: Platon o duszy i jej wędrówce
wykład 9: Platon: wiedza a słuszne mniemanie
dzięki dążeniu do wiedzy, połączonemu z (platoniczną) miłością można
uciec z tego świata
wykład 10: Platon o państwie (prawie) doskonałym, bo pod rządami filozofów, chronionego przez strażników, a zaopatrywanego przez lud
wykład 11: Platon o państwach upadłych; nieudana próba stworzenia państwa rządzonego przez filozofów na Sycylii; Platon próbuje zbudować teorię idei i podać definicję wiedzy, ale mu się nie udaje, porzuca też nadzieję na wcielenie w życie swej utopii politycznej; zarys nowej filozofii z kart Timajosa
wykład 12: Arystoteles: uczeń Platona, wychowawca
Aleksandra Wielkiego, założyciel Liceum;
Korpus Arystotelesowski: jak powstał i co zawiera?
wykład 13: Arystoteles 2. Świat to zbiór rozmaitych rzeczy, ulegających nieustannym zmianom. Co powoduje zmiany, dlaczego one zachodzą? Przyczyny: materialna, formalna, sprawcza i celowa. Rzeczy to połączenie materii i formy, a formy działają celowo. Naturalna hierarchia materii i form. Na samym jej dole jest metaria pierwsza, z której powstają (ciepły i suchy) ogień, (ciepłe i wilgotne) powietrze, (zimna i wilgotna) woda oraz (zimna i sucha) ziemia. Do jakich celow one dążą?
wykład 14: Arystoteles 3. Jak Grecy odkryli - co Arystoteles zaakceptował - że Ziemia jest kulą? I że znajduje się w środku świata. Ruchy naturalne (gdy rzecz dąży do właściwego sobie celu) i prawa nimi rządzące. Ruchy wymuszone (gdy na rzecz inna rzecz działa siłą) i prawa nimi rządzące. Pytanie na koniec: dokąd dążą powietrze i ogień?